‘Vanaf begin gedaan… tijd voor verjonging’

AALTEN – Ruim 25 jaar heeft ontwerper Foeke Zijlstra (60) de vormgeving gedaan voor het Sjoksfestival. Vanaf de eerste editie, 1991, heeft hij de posters ontworpen. Zijn eerste ontwerp is Sjoksman, deze figuur staat nog altijd centraal in het Sjoksfestival-design. Foeke draagt het stokje over aan de 25-jarige Rik Dunnewold. Vanaf dit jaar zal Rik alle ontwerpen, beeld-uitingen, voor het Sjoksfestival verzorgen. Foeke: “Ik heb het zo lang gedaan, het is tijd voor verjonging!”

We zitten in de kroeg met een kop koffie. Rik en Foeke zijn al vrij snel verwikkeld in een geanimeerd gesprek over de huisstijl van het Sjoksfestival. “Het Sjoksmannetje is de enige stabiele factor. Deze figuur komt elk jaar terug in de posters, banners, advertenties en op de doeken. We hebben ook afgesproken dat aan Sjoksman niets veranderd zal worden”, aldus Foeke. Rik: “En dat moet ook niet want deze figuur is de rode draad in de uitingen van het Sjoksfestival.” Sjoksman is volgens Foeke een heel eenvoudig en herkenbaar ontwerp. “Mijn eerste schets was meteen de juiste! Een hoed, jasje, neus en twee schoenen. In 1991 bedacht en nog nooit veranderd!” 

Voor elk Sjoksfestival ontwerpt Foeke een nieuwe poster met Sjoksman als basis. “De eerste editie werd gehouden in 1991. Het primaire doel was om een soort muziekfestival te organiseren om geld in te zamelen voor volleybalvereniging BOVO.” Na een brainstormavond met een paar biertjes was het concept beklonken. In elke Aaltense kroeg een band, een centraal muntensysteem en gezellig van café naar café sjoksen. “De posters van alle jaargangen heb ik nog! Een buurjongen van me heeft zijn hele kamer behangen met alle posters door de jaren heen!” Later ontwerpt Foeke ook harmonica-gevouwen folders waar de timetable en plattegrond op stonden. En hij maakt advertenties voor de lokale krant. De website is erbij gekomen, nog later volgen Facebook, Instagram en TikTok. “Sjoksman bleef altijd overal terugkomen!” 

Voor de zilveren jubileumeditie, 25 jaar Sjoksfestival, besluit Christiaan ter Haar, voorzitter van de stichting Sjoksevenementen, dat hij het anders wil. Eén groot gesloten festival in het Aaltense centrum. Foeke: “Het was een grote gok. Zou het gaan lopen? Het Sjoksfestival trok niet veel jong publiek, de oudere jongeren kwamen nog wel. Maar het aantal bezoekers liep wel terug. Christiaan wilde een happening voor jong en oud. We hebben banners, doeken en speciale posters ontworpen. Sponsoren gezocht en advertenties gemaakt. Het was een groot succes! Sindsdien is het Sjoksfestival in het Aaltense centrum gehouden.” 

Foeke vindt het nu tijd om het stokje over te dragen. Er zijn meer jongeren betrokken bij de organisatie, ook wat betreft het design vindt hij dat het tijd is voor verjonging. Rik Dunnewold pakt de handschoen op. Rik: “Vorig jaar hebben we veel samen gedaan en overlegd. Dit jaar ga ik voor het eerst alle beeld-uitingen zelf ontwerpen. Gelukkig kan ik altijd met vragen bij Foeke terecht. Overigens spreken we elkaar wekelijks. Ik speel volleybal bij BOVO en Foeke is onze trainer!” 

De poster is het eerste ontwerp, het bestuur en ook Foeke zijn er zeer content mee. Hoe komen de designers aan ideeën, inspiratie? “Het komt vaak vanzelf of je ziet ergens iets moois waar je wat mee kunt. Wat het zo leuk maakt? We kunnen onze fantasie kwijt! En het is leuk om iets te maken waar veel mensen naar kijken…” De software waar Rik en Foeke mee werken is vrij kostbaar. “Maar de mogelijkheden zijn legio. Je kunt logo’s maken, photoshop zit er in en je kunt flyers en posters ontwerpen. We zijn nu een beetje aan het denken of Sjoksman als een 3D ontwerp mogelijk is. Zal wel lastig worden. Wie weet lukt het een keer!”